DE CONFERENTIE

 

Tekst: Piet van Middelaar (1941), Brummen , Auteur en beeldend kunstenaar

Ze zitten aan een ronde tafel. Twaalf vrouwen en mannen, voor een deel tijdgenoten van elkaar. Bijeengeroepen omdat ze iets representeren waar velen onder ons naar verlangen en op hopen. Door wie zij zijn en door wat zij doen en zeggen spreekt het goede en komt iets van het hoopvolle aan het licht. Door hen krijgen die als het ware een gezicht.

Zij kennen elkaar niet allemaal maar toch bindt een zielsverwantschap hen. Ieder van hen heeft moed getoond, is onafhankelijk van geest of heeft zich bekommerd om het lot van de medemens die níet vrij kan spreken, die vervuild water moet drinken, die géén onderwijs mag volgen.

Vanuit de polariteiten goed en kwaad, licht en duisternis, vrede en oorlog, liefde en haat, vrijheid en dictatuur, solidariteit en egoïsme doen zij een appèl op onze wakkerheid en waakzaamheid. Zij laten ons een weg zien die zich niet bij de gegeven werkelijkheid neerlegt. Zij dromen niet alleen van een andere mogelijkheid tot samenleven en een andere manier om de aarde te beheren, maar spreken die ook uit en leven die daadwerkelijk vóór.

 

 

Om die reden werden deze twaalf bijeengebracht rond de tafel met dertien stoelen.

De dertiende stoel is leeg. Het gesprek komt pas op gang als die plaats ook bezet wordt door ieder die daar durft te gaan zitten. Die de moed heeft hen aan te kijken en met één of meerderen in gesprek gaat. Door de vraag toe te laten die spreekt uit de blik van Malala, van Rosa, van Juliano of een van de andere tafelgenoten want die blik kan iets in gang zetten. In het oogcontact ligt het begin van mogelijke verandering. 
Op tafel, daar waar de dertiende stoel vrij is voor de bezoeker, ligt als vervolg op: 'wat gaat jou aan het hart?' een tweede vraag: 'en wat doe je daarmee?'

In 2007 leerde ik Herma Schellingerhoudt (1966) kennen. Sindsdien heb ik haar vele malen ontmoet. in de loop van 2013 groeide bij haar vanuit haar gevoelens van verontrusting het idee een conferentie met deze twaalf persoonlijkheden. Mensen die voor haar representeren wat haar zozeer ter harte gaat. Ook zij ergert zich aan de grenzeloze hebzucht, aan de achteloze vervuiling van de oceaan, aan de vernedering van vrouwen, aan rechteloosheid van minderheden. Dat er mensen opstaan, een andere visie uitdragen en zich moedig verzetten tegen de gevestigde orde en macht inspireerde haar.

En Herma droomt en hoopt – en ik doe dat met haar – dat deze door haar uitgebeelde vrouwen en mannen waar ook ter wereld regelmatig samen aan de conferentietafel zullen zitten. Dat er dan iemand aanschuift, hen aankijkt en zich laat raken door één van de verhalen die zij meedragen. Dat dan de pen wordt opgepakt, een antwoord wordt geschreven en er daadwerkelijk aan de slag wordt gegaan.

En vooral hoopt zij dat op scholen verhalen over deze twaalf mensen zullen worden verteld opdat het goede, het waarachtige, het mededogen, de vrijheid van meningsuiting, steeds weer opnieuw een gezicht krijgen en aanzetten tot een daadwerkelijke bijdrage.

De twaalf deelnemers aan tafel overspannen ruim een eeuw (1910-2015). In volgorde van hun geboortejaar:

Jacques Cousteau (1910-1997), Frankrijk
Onderzoeker en ontdekkingsreiziger

Rosa Parks (1913-2005), Verenigde Staten
Naaister en activiste burgerrechten

Nelson Rolihlahla Mandela (1918), Zuid-Afrika
Anti-apartheidsleider, president, vader des vaderlands

Dalai Lama (1935), Tibet
Paus Franciscus (1936), Argentinië

Aung San Suu Kyi (1945), Myanmar (Birma)
Politica

Ai Weiwei (1957), China
Conceptueel kunstenaar en filosoof 

Juliano Mer Khamis (1958-2011), Israël
Acteur/regisseur

Anna Politkovskaja (1958-2006), Verenigde Staten - Rusland
Journaliste, publiciste en mensenrechtenactiviste 

Jamie Oliver (1975), Engeland
Kok

Boyan Slat (1994), Nederland
Uitvinder

Malala Yousafzai (1996), Pakistan
Kinderrechtenactiviste